Señor Tempranillo

Door Pedro Ballesteros MW 

23.11.2022

Tempranillo is dé iconisch blauwe druif van Spanje en daar zijn meerdere goede redenen voor.

De Tempranillo is de kern van de beste wijnen van Ribera del Duero, Rioja en nog andere regio’s en dan spreken we toch over de grootste bewaarwijnen van het Iberische schiereiland. Daarnaast vormt ze ook nog het leeuwendeel in het druivenareaal van andere regio’s zoals Toro, Madrid, Castilla-La Manche en Catalonië waar ze de vreemde naam van Ull de llebre (“hazenoog”) krijgt. In Portugal is ze bekend onder de naam van Tinta roriz (vooral te vinden in de Douro-vallei) en Aragonez (in Alentejo). In Napa Valley noemt men haar vreemd genoeg Valdepeñas ….
De Tempranillo is tegenwoordig ook de meest aangeplante druif van Spanje met een totale oppervlakte van 203.226 ha (2017). Op het eind van vorige eeuw was ze minder aangeplant dan Garnacha of Bobal. De populariteit van de druif heeft dus duidelijk te maken met de verhoogde aanwezigheid en het succes van de Spaanse wijn op de internationale markt.

Nood aan arme bodems en fris klimaat
Dankzij Rioja en Ribera del Duero werd Tempranillo in toenemende mate geassocieerd met kwaliteitswijn terwijl de andere Spaanse druivenrassen (onterecht) in de vergeethoek belandden. Maar internationale markten hebben houvast nodig en wijnen met ‘Tempranillo’ op het etiket bieden dat houvast. Het gevolg was dat andere druivenrassen gerooid werden om meer Tempranillo te planten.
Dat was niet noodzakelijk een goed idee. Tempranillo is niet overàl op zijn best. Er zijn precieze vereisten op het vlak van klimaat, bodem en wijnbouw. Omdat het een relatief vroegrijpend ras is, heeft Tempranillo baat bij een relatief fris klimaat. In pure mediterrane regio’s heeft hij de neiging om té veel souplesse en aroma’s van gestoofd fruit mee te brengen. De druif houdt ook niet van herfstregens. De bodem moet arm zijn omdat de druif baat heeft bij lage opbrengsten. De Tempranillo zet zijn terroir in het zonnetje en gelijkt wat dat betreft meer op Pinot noir dan op Cabernet Sauvignon.

De Tempranillo kent zijn gelijke niet als hij op de juiste plaats staat en als men de wijnstokken de tijd geeft om volwassen te worden, liefst ongebonden, als bushvine. Dat alles belet niet dat hij in Ribera del Duero ook mooie resultaten kan opleveren in blends, met bijvoorbeeld (witte) Albillo of Cabernet Sauvignon.
De beste wijnen op basis van Tempranillo hebben een groot bewaarpotentieel. Dat is misschien zelfs zijn grootste troef. Voorwaarden: lage rendementen en de druiven mogen niet te rijp geplukt worden. De wijnmaker moet ook oog hebben voor dat potentieel en geduld oefenen bij de opvoeding van de wijn.

Wood lover
De Tempranillo houdt van eikenhout. Het is een van de weinige wijnen die écht goed rijpt op hout. Een Tempranillo met een lange opvoeding op eikenhout wordt altijd hoger gewaardeerd in de Spaanse appellatievoorschriften. In Rioja wordt zowel Amerikaanse als Franse eik gebruikt. In Ribera del Duero heeft men echter een voorkeur voor Franse eik.
Tempranillo krijgt een ander karakter naargelang de regio. Ribera del Duero, met zijn continentaal klimaat, staat doorgaans voor krachtiger wijnen dan Rioja, met steviger tannine. Maar elke appellatie kent ook zijn interne verschillen wat ons belet om een algemene omschrijving te geven. Maar er zijn wel degelijk enkele gemeenschappelijke trekken. De beste wijnen hebben een intens aroma van zwarte en rode bessen, kruiden en bloemen. Ze hebben een matige aciditeit en bevatten een stevige dosis rijpe tannine. Elke wijn geeft uitdrukking aan zijn terroir, oogstjaar en cultuur van wijnbouw. En sommige wijnen worden onvergetelijk mooi.

Ander nieuws

Bekijk alle
chevron-down